اکنون هشتاد سال از رسمی شدن گاهشماری هجری خورشیدی می گذرد. مبدأ این گاهشماری هجرت پیامبر اکرم (ص) و ماهیت آن خورشیدی است و نام ماه های آن از گاهشماری یزدگردی رایج در ایران پیش از اسلام گرفته شده که شش ماه اول آن 31 روز بوده، پنج ماه بعدی 30 روزه و ماه دوازدهم در سال های عادی 29 و در سال های کبیسه 30 روزه است. این سال در نوروز و در لحظة اعتدال بهاری نو می شود. این گاهشماری با آن که دقیق ترین گ...

گاهشماری ‘ علمی است که درخصوص طرز احتساب زمان (روز‘ماه‘سال) و مبدأ تاریخ بحث می کند‘وازجمله مهمترین مسایل روش تحقیق تاریخ است ‘ که سابقه شناخت آن در جهان به بیش از ده هزار سال قبل می رسد. برای اندازه گیری زمان‘آنچه در درجه اول اهمیت قرار دارد ‘ تعیین مبدأ یا نقطه آغاز و اتکاء به یک واقعه مهم ‘ و در مرحله دوم انتخاب واحد اندازه گیری و در مرحله سوم قیاس یا تعیین گذشت زمان نسبت به واقعه مورد نظر ...

تاریخ اختراع ساعتهای مکانیکی دقیق به حدود سیصد سال پیش باز می گردد و لذأ وقت مورد استناد در اندازه گیری طول متوسط و یا طول حقیقی سال شمسی، به یادگار مانده از قدما, بر اساس وقت أندازه گیری شده توسط ساعتهای خورشیدی است که طول شبانه روز خورشیدی حقیقی، خود در طول سال دارای تغییرات اندکی است. امروز دقت در اندازه گیری زمان به مرزهای اعجاب آوری رسیده است و لذا تغییرات طول حرکت دورانی زمین در شبانه ر...

نوشتار حاضر به بررسی کاربرد اسامی ماه‏های متداول در کشورهای عربی می‏پردازد. ماه‏های عربی مرتبط با تقویم هجری قمری (محرم، صفر...)، ماه‏های معرّب از زبان سریانی و مرتبط با تقویم میلادی شمسی (کانون الثانی، شباط...) و ماه‏های ترجمه شده از زبان انگلیسی و فرانسه و مرتبط با تقویم میلادی شمسی (ینایر، فبرایر...) هر یک به طور جداگانه و مفصل مورد بررسی معنایی و تاریخی قرار گرفته و تداول آنها در کشورهای مخت...

هدف پژوهش حاضر بررسی روند اصلاح تقویم رسمی ایران به تقویم هجری شمسی در 1304ش است. قبل از انقلاب مشروطیت معمولاً در جامعه از تقویم‌ها و سال‌شماری‌های متعددی چون تقویم هجری قمری، گاه‌شماری دوازده حیوانی و از بروج آسمانی استفاده می‌شد. این امر باعث به‌وجود آمدنِ مشکلات متعددی در تطبیق دادن تقویم‌ها می‌شد و هم‌چنین موجب بروز اختلافات بسیاری در تقویم‌ها می‌شد و هم در معاملات اقتصادی مشکلات فراوانی به ...

نقش وزارت جنگ در رویدادهای بین سال های کودتای 1299 تا 1304 هجری شمسی از اهمیت زیادی برخوردار است. ازجمله ی این رویدادها می توان به: کودتای 1299 هجری شمسی، سرکوبی نیروهای گریز از مرکز مانند میرزا کوچک خان جنگلی، کلنل پسیان، شیخ خزعل و غیره، دخالت در مجلس شورای ملی چهارم و جدال با کابینه های آن، مداخله در انتخابات مجلس شورای ملی پنجم و در نهایت تلاش برای خلع قاجارها از سلطنت اشاره کرد

در دورۀ محمدرضا شاه باستان‌گرایی شدید حکومت و تبلیغ اندیشة شاهنشاهی دیده می شود. شاه و اطرافیانش تصمیم گرفتند تا از سرمایة نمادین یعنی همان اندیشۀ باستان‌گرایی بیش‌ترین بهره را ببرند. یکی از این اقدامات، تغییر مبدأ تقویم شمسی کشور از هجری به شاهنشاهی با مبدأ سلطنت کوروش بود. هدف پژوهش حاضر بررسی روند تغییر مبدأ تقویم شمسی از هجری به شاهنشاهی در دورۀ پهلوی دوم و در پی رسیدن به پاسخی مناسب به سؤا...

اکنون هشتاد سال از رسمی شدن گاهشماری هجری خورشیدی می‌گذرد. مبدأ این گاهشماری هجرت پیامبر اکرم (ص) و ماهیت آن خورشیدی است و نام ماه‌های آن از گاهشماری یزدگردی رایج در ایران پیش از اسلام گرفته شده که شش ماه اول آن 31 روز بوده، پنج ماه بعدی 30 روزه و ماه دوازدهم در سال‌های عادی 29 و در سال‌های کبیسه 30 روزه است. این سال در نوروز و در لحظة اعتدال بهاری نو می‌شود. این گاهشماری با آن‌که دقیق‌ترین گ...

دوره ها رکن رکین گاه شماریهای ایرانی از آغاز تا به امروز بوده است. در دوران هخامنشیان گاه شماری شمسی- قمری با دورهء19ساله به کار می رفته است. سلوکیان گاه شماری شمسی- قمری با دورهء25 ساله را به کار می بردند. اشکانیان در آغاز همان شیوهء سلوکیان را ادامه دادند، ولی به زودی با مبدأ مستقلی که از شروع سلطنت سلسلهء خود تأسیس کردند گاه شماری شمسی را رسمیت دادند. در دورهء ساسانیان گاه شماری دورهء اشکانی...

پژوهش حاضر با روشی توصیفی تحلیلی به نابهنگام بودنِ نقاشی معاصر ایران از ورود مدرنیته و دوران مشروطیت تاکنون، خاصه دهه ی 80 هجری شمسی می پردازد. که ابتدا برخورد دو سطح ناهمگون سنت و مدرنیته در ایران و نابهنگامی حاصل از آن، در ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، هنری به عنوان زیر متن های نقاشی معاصر ایران، و در ادامه جریان های موازیِ نقاشی معاصر ایران و عوامل موثر در شکل گیری نقاشی دهه ی 80 هجری شمسی و ...